عوامل فردی:
یکی دیگر از عوامل بسیار مؤثر در اعتیاد عوامل فردی است. برخی از روانشناسان معتقدند حتی اگر تمام عوامل به وجود آورنده ی اعتیاد نیز مهیا باشد باز در نهایت این خود فرد است که برای مصرف مواد مخدر تصمیم می گیرد.
- ضعف ایمان و اخلاق.
- کنجکاوی.
- معاشرت با دوستان ناباب.
- تقلید.
- ضعف شخصیت.
- نداشتن اعتماد به نفس.
و غیره همه و همه از عوامل فردی گرایش افراد به مصرف مواد مخدر می باشند.
انگیزه برای مصرف دخانیات
مواردی که انگیزه فرد را برای گرایش به مصرف دخانیات افزایش می دهد:
- هیجان طلبی دوره ی نوجوانی و جوانی.
- فرار از مشکلات زندگی.
- فشار های عصبی.
- غرور.
- کنجکاوی.
- مسائل جنسی.
- شکست های عشقی و شکست های اجتماعی فرد.
فشارهای دوستان و همسالان
گروهی از نوجوانان به دلیل سازگاری با دوستان و همسالان و یک رنگ شدن با آن ها چنان موجودیت فردی و خانوادگی خود را فراموش می کنند که در برابر هر تقاضایی سر تسلیم فرو می آورند.
هرچه روابط بین والدین و فرزندان کاهش یابد. ارزش همسالان و روابط گروهی برای آنان بیشتر می شود. بنابراین والدین با ارتباط معقول و دوستانه با فرزندان و برنامه ریزی صحیح برای اوقات فراغت خانوادگی می توانند نوجوانان را به طرف خود جذب کرده و از لغزش آن ها به سمت سیگار و الکل و مواد مخدر جلوگیری نمایند.
از طرفی جوانان باید بکوشند که وارد رشته های ورزشی مورد علاقه شان شوند. زیرا ورزش یکی از مهم ترین راه های پیشگیری از نا هنجاری هاست.
راه های پیشگیری از دخانیات
از آنجا که همیشه پیشگیری بهتر و راحت تر از درمان است. در اینجا به برخی از راه های پیشگیری می پردازیم.
قبلاً هم گفتیم شخصیت افراد یک جامعه ابتدا در خانواده شکل می گیرد و خانواده مؤثر ترین و بهترین عامل در ایجاد و یا حذف یک رفتار می باشد.
پدر و مادری که سیگار می کشند در خانه و در حضور فرزندانشان باید از این عمل اجتناب کنند و همچنین والدین باید از معاشرت با افراد سیگاری خود داری کرده و فرزندان خود را در کنار شخصی که سیگار می کشد قرار ندهند.
والدین باید مهارت های زندگی را به فرزندان بخوبی آموزش دهند. (مهارت حل مشکل، قدرت تصمیم گیری، توانایی نه گفتن، هنر دوست یابی و غیره) این ها از عوامل حفاظت کننده می باشد.
والدین با بالا بردن اعتماد به نفس در فرزندان خود و پر کردن اوقات فراغت فرزندان، به درستی و سوق دادن آن ها به سمت ورزش های مورد علاقه شان می توانند آن ها را از معاشرت دوستان ناباب دور نمایند.
از طرفی مسئولان می توانند از طریق رسانه ها همگان را از مضرات سیگار و دخانیات آگاه نمایند. وضع قوانین، در ممنوعیت استعمال دخانیات در اماکن عمومی و جدیت در اجرای آن، چاپ تصاویر، عاقبت افراد مبتلا به دخانیات و پخش آن ها و نصب پوستر هایی در این زمینه در اماکن عمومی می تواند عوامل مؤثر در پیشگیری از استعمال دخانیات در یک جامعه باشد.
امکان سیگاری شدن کودکانی که والدین آن ها هر دو سیگاریند دو برابر بیشتر از کسانی است که یکی از آن ها سیگاری می باشند. یادمان باشد فرزندان (تربیت) را از اعمال والدین می آموزند.