بعضی از داروهای ترک اعتیاد برای نگهداری دستاورد ترک اعتیاد و جلوگیری از بازگشت مجدد اعتیاد و پیشگیری از عود اعتیاد استفاده می شوند. تعدادی از این داروها، بوپرنورفین، لوومتادیل آستات، نالوکسون و نالتروکسان هستند.
مصرف بوپرنورفین برای پیشگیری از عود اعتیاد
بوپرنورفین به شکل قرص یا محلول زیر زبانی با دوز ۱۴ الی ۱۶ میلی گرم (دوز شروع ۲ الی ۴ میلی گرم بلافاصله بعد از قطع مصرف مواد مخدر) مورد استفاده است. مصرف تزریقی به هیچ وجه توصیه نمی شود. از نظر کارایی گفته شده است که بوپرنورفین در یک برنامه ساخت یافته در درمان نگهدارنده وابستگی به مواد مخدر مؤثر است و ممکن است مصرف کوکائین را نیز کاهش دهد. در خارج از کشور به شکل مخلوط با نالوکسان مصرف می شود. این دارو در دوزهای بالاتر سندروم ترک اعتیاد ملایم تری دارد.
درمان نگهدارنده اعتیاد با لوومتادیل آستات
ال آلفا استیل متادول اخیراً برای درمان نگهدارنده وابستگی با مواد افیونی مورد تأیید قرار گرفته است. به علت نیمه عمر طولانی اغلب چند روز یک بار تجویز می شود. (سه بار در هفته) می توان بیمار را با متادون درمان کرد و بعد در ادامه با ۱.۲ تا ۱.۳ برابر متادون، لوومتادیل آستات جایگزین کرد. هنوز در ایران در دسترس نمی باشد. این دارو در ۱۹۹۳ مورد تأیید سازمان غذا و دارو در درمان وابستگی به هروئین قرار گرفت.
پیشگیری از عود اعتیاد با نالوکسون
نالوکسون یک داروی آنتاگونیست مخدر است که برای مسدود کردن یا معکوس کردن اثرات مواد افیونی استفاده می شود به ویژه در شرایط مصرف بیش از حد مواد مخدر که به سرعت در حال تبدیل شدن به دلیل اصلی مرگ در سراسر جهان است. نالوکسون میل زیادی برای گیرنده های مواد مخدر دارد و به عنوان یک آگونیست معکوس عمل می کند و باعث از بین رفتن سریع مواد مخدر به گیرنده ها می شود.
نالوکسون در موارد زیر به کار می‌رود
- درمان مسمومیت
- درمان نگهدارنده دستاورد اعتیاد
در مورد خودکشی با مواد افیونی در بخش‌های اورژانس تزریق زیر جلدی نالوکسون باعث جدا شدن مواد افیونی از گیرنده های افیونی و نجات بیمار از مرگ می شود. نکته مهم این که نالوکسون فقط روی گیرنده های مواد افیونی در بدن کار می کند و بنابراین قادر به برگشت اثرات مواد غیر افیونی مانند محرک هایی چون، مت آمفتامین، کوکائین و بنزودیازپی مانند لورازپام و دیازپام نیست.
پیشگیری از عود اعتیاد با نالتروکسان
عطش افراد وابسته به مواد افیونی و الکل را کاهش می دهد یا از بین می برد. این دارو بر خلاف دی سولفیرام که سبب بیماری شدید در مصرف همزمان با الکل می شود، فقط از ایجاد حالت نشئه، در صورت مصرف مواد مخدر، جلوگیری می‌کند. نالتروکسان باید در افرادی که هنوز ممکن است دست به سوء مصرف مواد افیونی بزنند، محتاطانه مصرف شود، زیرا ممکن است سبب ایجاد واکنش سندروم ترک اعتیاد حاد شود که با دزهیدراتاسیون ناشی از اسهال و استفراغ، می‌تواند مرگبار باشد. از این دارو به شکل توأم با کلونیدین نیز برای کاهش دوره سندروم ترک اعتیاد استفاده شده است. این دارو به شکل کپسول های ۲۵ و ۵۰ میلی گرم در دسترس قرار دارد. می توان کپسول ۵۰ میلی گرم را یک جا مصرف کرد. ادامه مصرف ۶ ماه الی یک سال توصیه می شود.