بدون شک انسان کوچ نشین و شکارچی با ماده ای که حاصل تخمیر طبیعی و خود به خود قندها در طبیعت بوده (یعنی الکلی که حاصل از عسل مانده و کهنه یا میوه های فاسد شده و …) و مصرف آن سبب دگرگونی خلق او می شده، آشنا بوده است.
سوال این است: مصرف الکل از کجا شروع شد؟ می توان با اطمینان گفت اولین مصرف کنندگان الکل طبیعی، انسان های دوران ماقبل تاریخ بوده اند. اما آنچه مد نظر ماست تاریخ شروع تخمیر عمدی میوه ها و مواد نشاسته ای و … با هدف تهیه نوشیدنی های حاوی الکل توسط انسان است.
انواع نوشیدنی های الکلی شامل نوشیدنی های الکلی تخمیری و نوشیدنی های الکلی تقطیری می باشند.
تخمیر عمدی میوه ها جهت تولید نوشیدنی های الکلی
پژوهش های باستان شناسی نشان داده اند که تخمیر عمدی انواع میوه مثل انگور، سیب و … که حاصل آن شراب ها هستند و انواع مواد نشاسته ای مانند دانه های جو، گندم، برنج و … حتی شیر و عسل که حاصل آن آبجوها هستند از هزاران سال پیش از میلاد مسیح در اقصی نقاط جهان به ویژه خاور میانه، چین، گرجستان، یونان، مصر، مکزیک و … معمول و متداول بوده است.
استفاده انسان از نوشیدنی های الکلی
البته باید توجه داشت، استفاده ای که انسان در گذشته های دور از نوشیدنی های حاوی الکل می کرد و دیدگاهی که نسبت به مصرف شراب و آبجو وجود داشت بسیار متفاوت از امروز بود.
بیشتر ملت های دوران باستان، آبجو و شراب را به عنوان یک نوشیدنی مغزی و بخشی از رژیم غذایی معمول آن روزگار مصرف می کردند. همچنین نوشیدنی های حاوی الکل مصارف پزشکی گسترده ای داشت.
استفاده از نوشیدنی های الکلی جهت درمان بیماران
بسیاری از اطباء نوشیدن آن را برای درمان برخی امراض جسمی، رفع استرس و برای بیماران افسرده یا در شرف مرگ تجویز می کردند تا بدین وسیله از درد و رنج آن ها بکاهند. گاه این نوشیدنی ها را با گیاهان مختلف مثل مورد، آویشن و یا حتی گیاهان مخدر ترکیب کرده و به عنوان دارو به بیماران می خوراندند.
به علاوه از الکل برای ضدعفونی و بی حس کردن نیز استفاده می شد. جدای از مصارف پزشکی (شراب و آبجو) در تشریفات مذهبی به عنوان پیشکش به خدایان، در مراسم ترحیم و به عنوان دستمزد و پاداش نیز کاربرد داشت.
سابقه نوشیدنی های الکلی
آبجو احتمالاً قدیمی ترین نوشیدنی الکلی در دنیاست. در مورد این که اولین آبجو دقیقاً کی و کجا تولید شد شواهد متناقض بسیاری ارائه می شود.
تاریخچه آبجو
برخی از پژوهشگران معتقدند که اولین آبجو حدود شش هزار سال پیش توسط سومری ها در میان رودان (بین النهرین – جنوب عراق امروزی) تولید شد.
شواهدی مربوط به چهار هزار سال پیش از میلاد از تولید آبجو در چین و مصر باستان نیز موجود است اما بیشتر محققان بر این باورند که اولین سند موثق از تولید آبجویی که از تخمیر دانه های جو به دست آمده مربوط به گودین تپه ایران است و به حدود پنج هزار سال پیش بازمی گردد. امروزه می دانیم که تولید و مصرف آبجو در اروپا به پیش از میلاد باز می گردد.
البته آبجوهای اولیه در اروپا تحت عنوان (می انگبین) از تخمیر عسل و آب به دست می آمدند نه دانه های جو، گاه ادویه و … نیز به آن ها افزوده می شد.
تاریخچه شراب
در مورد تاریخچه شراب نیز، قدیمی ترین شواهد تولید شراب در گرجستان به دست آمده و مربوط به شش هزار سال پیش است.