افراد مبتلا به اختلال مصرف مواد مخدر به ظاهر برای عمل خود دلایلی ارائه می‌دهند نظیر این که مثلاً مقدار مصرف مواد مخدر آن ها در حد زیان آور نیست، یا نوع مواد مخدر مورد مصرف شان کم ضرر است. آن ها دوست دارند در مورد دلایل خود صحبت کنند.
برخورد مناسب برای کمک به افراد در حال ترک اعتیاد
گوش کردن همراه با همدلی و انعکاس مفید است. از آن ها بخواهید که دلایل کارشان را شرح دهند و نکات مثبت رفتارشان را بر شمارند. این که آن ها ببینند شما دارید به دلایل آنان گوش می دهید. ناخودآگاه تا حد زیادی از مقاومت آن ها می کاهد.
در ادامه جنبه های مثبت و منفی تغییر را منعکس کنید و آن‌ها را تشویق کنید که موضوع را بیشتر بررسی و روی آن ها فکر کند. به این افراد کمک کنید که خود تشخیص دهند که برخی از دلایل شان ناقص است. اجازه دهید خود به نتیجه برسند و برای زمان تغییر تصمیم بگیرند. پافشاری بیشتر نتیجه عکس می‌دهد. اگر شما بتوانید این افراد را از مرحله انکار به تردید برسانید موفق هستید.
مرحله تردید در ترک اعتیاد
تفاوت اساسی این مرحله با مرحله قبلی آگاهی از مشکل است. بیمار می پذیرد که مصرف مواد مخدر برای او مشکلاتی ایجاد کرده است. او حتی گه گاهی به پرهیز و کنار نهادن مواد مخدر و درمان بیماری اعتیاد فکر کرده است.
مرحله دودلی در ترک اعتیاد
اما این فکر کردن گذرا و فقط در حد فکر کردن بوده است. حداکثر دودلی در این مرحله وجود دارد از یک طرف آگاهی و پذیرش مشکلات ناشی از مصرف مواد مخدر، از طرف دیگر هنوز علاقه به مصرف مواد مخدر، احساس لذت از مصرف مواد مخدر، نشئه شدن و احساس نیرو گرفتن با مصرف مواد مخدر.
به عبارت دیگر انگیزه در این افراد برای مصرف مواد مخدر همان قدر است که برای پرهیز. در این مرحله ممکن است بیمار در مصاحبه با شما به وضوح مشکلاتی که مصرف مواد مخدر برای او به وجود می‌آورد را شرح دهد اما در عمل حاضر به کنار نهادن آن نشود.
نظرسنجی در مورد ترک سیگار
یک نظرسنجی در مورد برنامه منع مصرف سیگار در محل کار نشان داد که ۷۰% سیگاری ها با آن موافقند اما حداکثر ۵ درصد آن را اجرا کردند. این دقیقاً فاصله تردید با عمل است. هنوز در این بین یک مرحله دیگر وجود دارد. بعضی پژوهش ها این مرحله را با افسردگی مزمن مترادف دانسته اند. این شاید در مورد بعضی بیماران مصداق داشته باشد که، نیازمند درمان همبودی افسردگی است.
کمک به افراد در حال ترک اعتیاد
تکنیک ما در این مرحله کمک به فرد در جهت فکر کردن به خطرات رفتار وابستگی و فواید تغییر است. امید دادن به بیمار که مرحله ترک اعتیاد را با کمک دارو و روان درمانی می توان طی کرد، و دادن اطلاعات صحیح از مضرات مواد مخدر نیز کمک کننده هستند. باید به سخنان این بیماران با دقت گوش فرا داد.
در سیر زمان که گاهی وقت گیر است، به او کمک کرد تا بر دودلی های خود غالب آید. آن ها ممکن است بگویند، اگر مواد مخدر را کنار نهم افت کاری پیدا می کنم. اگر پرهیز کنم دوستان انگشت شمارم را از دست می دهم و اگر… به اماها و اگرها باید فائق آمد تا مرحله درمان بیماری اعتیاد را رد کرد و به مرحله آمادگی رسید.