افراد مبتلا به اختلال مصرف مواد مخدر چه کسانی هستند؟
قبل از جنگ جهانی دوم بیشترین معتادان متعلق به طبقات پایین و غیر مرفه و کم سواد جامعه بودند. امروزه برخلاف گذشته مصرف مواد اعتیادآور مخصوص یک طبقه یا قشر خاصی از اجتماعی نیست بلکه در همه طبقات اجتماعی، گروه‌های سنی، شغلی و تحصیلی افراد معتاد را می توان یافت.
همان گونه که در برخی رسانه ها مطرح می گردد، استعمال تریاک از طبقه کم درآمد جامعه تقریباً منسوخ و در طبقات پر درآمد گسترش بیشتری یافته و به صورت نوعی تجمل در آمده است.
اعتیاد در نقاط مختلف جهان
شبکه خبری یونایتد پرس اینترناسیونال در زمینه رشد روز افزون مواد مخدر در بین اقشار و طبقات اجتماعی جامعه آمریکا گزارش می دهد: « آمریکا در بین کشورهای صنعتی و پیشرفته غربی از نظر دامنه و وسعت و تعداد معتادان مقام اول را دارد. خصوصاً استعمال مواد مخدر در بین طبقات پردرآمد و تحصیلکرده رشد فزاینده ای پیدا کرده است.
به طوری که مصرف هروئین و کوکائین به قشر پزشک نفوذ نموده و تعداد پزشکان معتاد در ایالات متحده بیش از دیگر کشورهای جهان است.»
انجمن پزشکی انگلیس اعلام کرد:« مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی در بین پزشکان این کشور بسیار شایع شده است. در حالی که هم اکنون کشور انگلیس نزدیک به ۱۳ هزار پزشک دارد، انجمن پزشکی این کشور تخمین زده است هر ۱۵ پزشک، یکی به الکل و سایر مواد مخدر معتاد است.»
اعتیاد در زنان
زنان نیز از خطر اعتیاد به مواد مخدر برکنار نیستند و با آن که تعداد زنان معتاد نسبت به مردان کمتر است ولی یکی از خطرات جدی اعتیاد زنان به واسطه شیردهی آن ها و کودکان معتاد است که خود معضلی جدی برای نسل آینده به شمار می‌رود و بنابراین خطر اعتیاد زنان به مراتب بیش از مردان است.
کارشناسان تأکید دارند اعتیاد زنان به عنوان یک معضل جدی در جامعه مطرح است که بنیان های اجتماعی را به شدت تهدید کرده و اثرات مخربی بر کل جامعه می‌گذارد.
جمعیت زنان معتاد
طی خبری که در خبرگزاری ایسنا در مجله الکترونیکی زنان ایران منتشر گردید، جمعیت زنان معتاد به مواد مخدر در کشور بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار نفر تخمین زده می‌شود، به عبارت دیگر بین ۵ درصد تا ۷۵ درصد زنان بالاتر از ۱۵ سال مواد مخدر مصرف می‌کنند که البته میزان واقعی تعداد معتادان زن بسیار بالاتر از این ارقام است.
مطالعه‌ای که گروه جامعه شناسی دانشکده بهزیستی تهران در سال ۱۳۸۱ انجام داد، نشان می‌دهد که بیش از ۶۵۰ هزار نفر زن، مصرف کننده تریاک هستند و در این مطالعه وابستگان زن به تریاک ۱۱۰ هزار نفر و وابستگان به هروئین بیش از ۱۰ هزار نفر تخمین زده شده است.
گزارش های سازمان بهزیستی در سال های اخیر نیز نشان می‌دهد که بین ۲ تا ۶ درصد مراجعه کنندگان به مراکز درمانی معتادان در سراسر کشور را زنان تشکیل می‌دهند.
استان های پر خطر از نظر اعتیاد
بیشترین این میزان از سه استان کرمان، تهران و خراسان بوده است به گونه ای که بیش از ۵۰ درصد از کلیه زنان معتاد مراجعه کننده به مراکز درمانی کشور از این استان ها بوده اند.
مطالعات نشان داده که اگرچه مصرف مواد مخدر در سال های اخیر در هر دو جنسیت افزایش یافته است ولی سرعت افزایش آن در زنان به طور معناداری بیشتر از مردان بوده است. همچنین می‌توان نسبت زنان به مردان معتاد به مواد افیونی در کشور را، بین یک به ۱۲ تا یک به ۲۳ تخمین زد.
نکته قابل توجه این که الگوی مصرف مواد مخدر در زنان و مردان متفاوت است. زنان اصولاً از موادی که قوی نباشد و خطر کمتری داشته باشند، استفاده می‌کنند.