برای بسیاری از خانواده ها این سوال مطرح می‌شود که فرزندانمان ممکن است اولین مصرف مواد مخدر را از کجا و از چه مکانی شروع کرده باشند. در پاسخ به این سوال بر اساس یافته های موجود، مهمانی‌های دوستانه از مهم ترین مکان های پر خطر برای شروع مصرف مواد در بین نوجوانان است.
مکان های پر خطر شروع مصرف مواد مخدر
طبق تحقیقات به عمل آمده، حضور در مهمانی های دوستانه با ۴۵ درصد از مهمترین و پر خطر ترین مکان های مصرف مواد مخدر محسوب می شود. علاوه بر این حضور در منزل، پارک و مدرسه نیز جزء سایر مکان های پر خطر محسوب می شوند. به این ترتیب نظارت والدین بر روابط اجتماعی فرزندان و شناخت دوستان آن ها و خانواده هایشان می تواند در کاهش گرایش به مصرف مواد مخدر مؤثر باشد. همچنین لازم است بر وضعیت فرزندان در منزل نیز نظارت لازم صورت پذیرد.
تاثیر نظارت والدین بر فرزندان و اقدامات آن ها
طبق تحقیقات، 27 درصد از مصرف کنندگان مواد اولین تجربه مصرف مواد مخدر را از منزل شروع کرده‌اند. البته تعریف حدود و مرزهای فیزیکی و خصوصی در منزل باید مد نظر قرار گیرد اما واقعیت این است که ضروری است والدین بر اتاق شخصی فرزندشان نظارت نمایند و به صورت غیر مستقیم وسایل، محتویات کیف و کمد فرزندشان را کنترل کنند. به عنوان مثال به فرزندشان اجازه ندهند درب اتاق را از پشت قفل نمایند. هنگامی که همه اعضای خانواده تصمیم می گیرند به مهمانی بروند باید همه به این تصمیم احترام گذاشته و اجازه ندهند فرزندشان تنها در منزل حضور داشته باشد.
راهکارهای مؤثر والدین جهت کاهش مشکلات و گرایش به مصرف مواد مخدر در جوانان
شناخت دوستان فرزندان و نظارت بر مکان های حضور و رفتار آن ها یادگیری زبان انگلیسی در محیط داخل و بیرون از منزل در کاهش مشکلات و گرایش به مصرف مواد مخدر در بین آن ها مؤثر خواهد بود.
آیا مصرف تفریحی و تفننی مواد مخدر باعث اعتیاد می شود؟
توجه به مطالب فوق مصرف تفریحی و تفننی مواد مخدر نه تنها یک باور اشتباه است بلکه احتمال وابستگی را نیز افزایش می دهد. وابستگی به مواد یک فرآیند و زنجیره‌ای از مصرف گاه به گاه سوء مصرف و وابستگی است. ورود در این زنجیره و شروع مصرف مواد مخدر تا مرحله وابستگی اغلب اجتناب ناپذیر خواهد بود.
نکته مهمی که در این رابطه قابل طرح است این است که افرادی که به مصرف مواد اعتیادآوری چون سیگار، قلیان، مشروبات الکلی، حشیش و ترکیبات آن مانند (گل، ماری جوانا، علف) می‌پردازند احتمال مصرف سایر مواد اعتیاد آور و مواد سنگین تر مانند تریاک، شیشه و هروئین در بین آن ها افزایش خواهد داشت. هر چند برخی از افراد معتقدند که مصرف این مواد ممکن است باید باعث وابستگی آن نشود و لذا می‌توانند به صورت تفریحی اقدام به مصرف نمایند اما واقعیت این است که مصرف این مواد احتمال مصرف سایر مواد مخدر و محرک اعتیاد آور را افزایش می دهد.
تأثیر مصرف مواد مخدر بر مغز و سایر اعضای بدن
علاوه بر این اثرات، این مواد بر مغز و سایر اعضای بدن و بروز وابستگی نیز اجتناب ناپذیر خواهد بود و لذا مصرف تفریحی این مواد نیز استعداد وابستگی به آن ها را افزایش خواهد داد و لذا نمی‌تواند جایگزین یک تفریح سالم باشد. حتی مصرف یک یا چند بار این موارد نیز ممکن است به وابستگی به آن منجر شود لذا اصل بر پرهیز کامل از مصرف آن است.
مصرف قلیان و مشروبات در منزل راهکاری اشتباه از سوی خانواده ها
متاسفانه باور اشتباهی در بین برخی از مردم وجود دارد که اجازه می‌دهند تا فرزندانشان اقدام به تجربه مواد اعتیاد آوری چون قلیان و مشروبات الکلی نمایند. آن ها معتقدند مصرف این مواد توسط فرزندانشان باعث خواهد شد تا آن ها در محیط بیرون از منزل اقدام به مصرف مواد مخدر ننموده و طعم تلخ مصرف مواد را در منزل تجربه کنند.