همسران٬ کودکان، خواهر و برادر ها٬ والدین و دیگران و هرکس دیگری که در خانواده ای زندگی می کند که شخصی در آن معتاد است دچار آسیب میشود. هنگامی که خانواده ای به این نتیجه رسید که به وضعیت بحرانی رسیده است٬ اعضای این خانواده میتوانند در خواست کمک کنند.
برخی از اقدامات درمانی برای این خانواده عبارتند از:
-کسب پاکی: در ابتدا، تمرکز اصلی باید متوجه تشویق معتاد برای درمان شدن گردد. یک مشاور می تواند به خانواده کمک کند که مداخله ای مؤثر را شکل بدهند.
-پایبندی به پاکی: برای این کار باید عادات قدیمی را ترک و وظایف٬ قواعد و روابط جدیدی را بر پایه اعتماد متقابل در خانواده تعریف کرد. این کار شامل باز کردن کانال های جدید ارتباطی بین اعضای خانواده و میدان دادن به هر کدام از اعضا برای بیان آن چه که فکر می کند است٬ بی آن که نگرانی در مورد بازگشت معتاد وجود داشته باشد.
-مسئول دانستن شخص معتاد: مسئول دانستن شخص معتاد در مورد رفتارش نیز از جمله کارهایی است که باید مد نظر قرار بگیرد. انجام دادن همه ی این کارها نیازمند پرورش مهارت های جدید مقابله ای برای مواجهه با موقعیت های پر استرس، یادگیری برقراری ارتباط بدون قید و شرط و راحت٬ مراقبت از خود و برآورده کردن نیازهای شخصی٬ تغذیه ی خوب و ورزش کردن و تمرین تکنیک های راهبری مثل یوگا و مراقبه است.
-حفظ پاکی در طولانی مدت: پرورش و تمرین رفتار های سالم خانوادگی، معتاد را تشویق می کند تا پاک بماند و به خانواده کمک می کند تعادل را حفظ کنند. حتی اگر معتاد به مصرف الکل یا مواد مخدر بازگشت کند.
هنگامی که تغییرات مثبت صورت می گیرد:
فرآیند های بهبودی فرد معتاد و خانواده به موازات هم پیش می روند ولی ممکن است با یک انطباق و هماهنگی عالی عمل نکنند و بازگشت و عود رخ بدهد اما آن چه که بیش از همیشه اهمیت دارد این است که اعضای خانواده هم چنان به تمرین و تکرار رفتار های جدید و سالم شان ادامه بدهند. این عادات جدید سالم میتواند به توقف بازگشت و عود اعتیاد کمک کند.
مهارت های حل مسئله سالم:
یکی از عملکرد های کلیدی و موفق یک خانواده٬ پرورش و استفاده از مهارتهای سالم حل مسئله است. در خانواده ی معتادان مسائل معمولاً نادیده گرفته یا پنهان میشوند اما در خانواده های در حال بهبودی٬ مسائل می بایست مطرح بشوند و به شیوه ای سالم و پذیرا حل بشوند.