شیره ای که از کاسبرگ گل خشخاش بیرون می آید پس از خشک شدن به تریاک تبدیل می‌گردد. در واقع تریاک عصاره ی در هوا خشک شده گل خشخاش است که با تیغ کشیدن به دور کاسبرگ این گل به دست می‌آید.
بیش از ده درصد تریاک را مورفین، نوعی آلکالوئید تشکیل می‌دهد. مورفین از طریق فرایندهای شیمیایی به هروئین تبدیل می‌شود و تریاک بیشتر برای تولید هروئین کشت می شود.
در تریاک آلکالوئید دیگری نیز وجود دارد، از جمله کدئین، پاپاورین، نوسکاپین و تبایین از قسمت های دیگر گیاه خشخاش و گیاهان هم خانواده آن مواد دیگری با خصوصیات مشابه و ضعیف تر از تریاک به دست می‌آید.
کشت خشخاش به منظور استفاده غذایی از دانه های آن و کاربرد تریاک برای تخفیف درد و بی حس کننده و همچنین در مراسم مذهبی حداقل از عصر برنز به این سو ادامه داشته است .
سومریان، آشوری ها، مصری ها، اهالی جزیره کرت، مینوسیان، یونان، رومی ها، ایران و اعراب هر یک در معرفی این گیاه نقشی داشته اند.
تریاک پیش از همه به دلیل خصوصیات ضد درد و بی حس کننده آن که موجب می‌شود اعمال جراحی ممکن شود، مورد توجه پزشکان و جراحان بود، مصرف تریاک به شکل سنتی آن تا هنگام جنگ داخلی آمریکا ادامه داشت و از آن پس با استخراج مورفین و قابلیت تزریق آن این دارو به مهم ترین داروی ضد درد برای مجروحان جنگی تبدیل شد.
مورفین هنوز هم پرمصرف‌ترین دارو برای مجروحان جنگی و مصدومان سوانح است.
(توضیح درباره تریاک 1ـ نام 2ـ خواص درمانی 3ـ تاریخچه 4ـ روش مصرف( الف: سیخ و سنگ ،ب: سوخته تریاک) 5 شکل ظاهری گیاه تریاک.)
نام
تریاک واژه فارسی است که با ریخت تریاق عربی شده است. معادل آن (اوپیون) است که در فارسی و عربی آن را افیون تلفظ می کنند. این دو واژه در زبان فارسی معنای پادزهر را می‌رساند و به گونه تریاک وارد زبان های اروپایی نیز شده است و تریاک از تر + یاک تشکیل شده.
تر به معنی (آبدار) مشخص شده است اما در معنی یاک اختلاف است. عده‌ای بر این باورند که (یاک) همان قپه است. و نظر دیگر این که یاک شامل همه گیاهانی است که گرده افشانی می کنند.
خواص درمانی
تریاک از ترکیبات مختلفی به نام اپیوئید طبیعی تشکیل می شود که عملکرد همگی آن ها در بدن همانند کار انتقال دهنده های عصبی ضد درد است که از طریق تأثیر بر سلسله اعصاب مرکزی موجب تخفیف احساس درد در بدن می شوند.
برای سایر استفاده های پزشکی تریاک و مشتقات آن می‌توان از کنترل کردن سرفه، اسهال، نشانه های سرماخوردگی و درمان افسردگی نام برد.
سرخوشی و نشئگی که توسط این مواد ایجاد می‌شود همواره موجب سوء مصرف این دارو از زمان پی بردن بشر به اثرات شگفت آور این ماده بوده است.
در پزشکی ایرانی از زمان های قدیم تریاک به عنوان دارو حضور داشته و ابن سینا و دیگران آن را برای درمان برخی بیماری ها توصیه کرده‌اند.
تاریخچه
کشت خشخاش نخستین بار ۳۴۰۰ سال پیش از میلاد در جنوب میان رودان صورت گرفت.