مصرف نیکوتین سبب بروز حالاتی چون حس آرامش، احساس رضایت و افزایش سطح هوشیاری در مصرف کننده می شود. از این رو، به دلیل سهل الوصول بودن آن به صورت سیگار در دسترس اقشار جامعه به خصوص نوجوانان و جوانان قرار می گیرد. متأسفانه روز به روز بر جمعیت این افراد در سطح جامعه افزوده تر می شود.
برخلاف باور عامه مردم، محققین بر این باورند که نیکوتین یکی از اعتیادآور ترین ماده های جهان بوده که از ماده مخدر هروئین اعتیاد آورتر است. به طوریکه وابستگی جسمانی و روانی ناشی از مصرف نیکوتین به بالاتر از دیگر مواد مخدر بوده و رهایی از آن به هیچ عنوان کار آسانی نمی باشد. کما اینکه عوارض جسمانی ناشی از مصرف نیکوتین نیز بر هیچ کس قابل انکار نیست.
مصرف نیکوتین باعث ترشح آنی آدرنالین در سطح خون مصرف کننده می شود و تأثیر این عملکرد باعث بروز علائمی می شود که در زیر به آن می پردازیم:
- فشار خون بالا
- ضربان قلب بالا
- اختلال در تنفس
- قند خون بالا
- کلسترول بالا
- از دست دادن اشتها
- کم شدن وزن
- دردهای شکمی
- یائسگی زود هنگام در زنان
با مصرف نیکوتین چه اتفاقی در بدن ما رخ می دهد؟
با مصرف نیکوتین در غالب سیگار دود وارد ریه ها شده و از این طریق به سرعت وارد جریان خون می گردد و سپس در سراسر بدن منتشر شده و تأثیر خود را بر روی اندام های بدن می گذارد.
نیکوتین به دلیل خاصیت روغنی و سمی که دارد از طریق پوست بدن، ریه و غشاهای مخاط بینی و دهان مصرف کننده جذب شده اما پس از یک ساعت 80 درصد آن در کبد به واسطه آنزیم های موجود در کبد تجزیه شده و از طریق ادرار فرد دفع می شود.
مصرف نیکوتین چه عوارضی دارد؟
از عوارض جدی مصرف نیکوتین می توان به لخته شدن خون، تصلب شرایین و یا بزرگ شدن دریچه آئورت قلب اشاره کرد. مشکلات جسمانی که مصرف نیکوتین بر بدن مصرف کننده می گذارد کم نیستند و ما به برخی از عمده موارد آن در اینجا اشاره می کنیم:
- بیماری های قلبی و عروقی
- بیماری های ریوی
- بیماری های تنفسی
- بیماری های دستگاه گوارشی
- اختلال در هورمون های بدن
- اختلال در سوخت و ساز بدن
- آسیب های جدی به سیستم عصبی مغز
همان طور که در بالا به آن اشاره کردیم نیمه عمر نیکوتین در بدن مصرف کننده چیزی در حدود یک ساعت است. تنها ثانیه ای پس از مصرف سیگار، نیکوتین موجود در آن به سرعت از طریق جریان خون به مغز رسیده و نهایتاً به تمام اندام های بدن مصرف کننده می رسد.
با توجه به وابستگی که مصرف نیکوتین در فرد بجای می گذارد، فرد مصرف کننده به مرور و کم کم میزان مصرف خود را بالا می برد.
البته میزان نیکوتین وارد شده به بدن مصرف کننده بستگی به عوامل زیر دارد:
- نوع ماده تنباکویی که فرد مصرف می کند
- طریقه مصرف ماده تنباکو
- استفاده از سیگار های فیلتر دار و یا بدون فیلتر
محرومیت مصرف نیکوتین منجر به چه علائمی در فرد مصرف کننده می گردد؟
وابستگی به نیکوتین بسیار بالاست. بنابراین در صورت محرومیت و قطع مصرف نیکوتین فرد مصرف کننده دچار علائمی می شود که این علائم و نشانه ها می تواند از فردی تا فرد دیگر متفاوت باشد و چیزی در حدود دو الی سه ساعت تا چندین روز متوالی گریبانگیر فرد مصرف کننده گردد. اما به طور کلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رفتار عصبی
- استرس و بیقراری
- اختلالات خواب
- مشکلات گوارشی
- زود رنج شدن
- از دست دادن حوصله
- عدم توانایی در تمرکز
- سردرد های مکرر
- اختلال در اندام های حرکتی
- افت ضربان قلب
- افت فشار خون
- خشک شدن دهان و گلو
- خستگی مفرط
- گرفتگی ماهیچه ها
- لرزش اندام ها
- سرفه های شدید
- افزایش خلط دهان
- حالت تهوع و استفراغ
- تشنج
ترک نیکوتین:
امروزه نیکوتین به شکل های سیگار، قلیان، تنباکو، سیگارهای الکترونیکی و شکل های دیگر وجود دارد که باعث ایجاد اعتیاد در افراد مختلف شده است. ماده مخدر نیکوتین بخاطر در دسترس بودن و قانونی بودن مصرف آن، افراد زیادی را درگیر کرده است. بعنوان مثال تعداد افراد سیگاری در جوامع بسیار بالاست و یکی از مواد مضر موجود در سیگار نیکوتین است.
ترک نیکوتین به ظاهر ساده به نظر می آید ولی در واقع ترک آن بسیار دشوار است. اغلب افراد سیگاری مصرف سیگار را کاری اشتباه و مضر نمی دانند و اگر هم مضر بدانند خیلی به آن اهمیت نمی دهند و بر این باورند که به راحتی قادر به ترک سیگار هستند. ولی کافی است یک مدت مصرف آن را قطع کنند. پس از مدت کوتاهی میل به مصرف و توجیه های مختلف باعث گرایش دوباره فرد به مصرف می شود. همین امر نشان دهنده میزان وابستگی و اعتیاد بالای نیکوتین است.
جهت ترک اصولی و قطعی نیکوتین می بایست فرد به یک مرکز ترک اعتیاد معتبر و باتجربه مراجعه نماید و علاوه بر ترک فیزیکی نیکوتین، با شرکت در جلسات مشاوره و رواندرمانی، تحت مراقبت های روانی قرار گیرد تا از مصرف دوباره و عود بیماری اعتیاد جلوگیری شود.
کلینیک ترک اعتیاد افشار با سالها تجربه موفق در زمینه ترک نیکوتین و ترک سایر مواد مخدر با ارایه خدمات متنوع ترک اعتیاد، مشاوره تخصصی و خدمات هتلینگ لاکچری، محیطی آرام و مجهز را برای پشت سر گذاشتن این بیماری خانمان سوز برای هموطنان عزیز فراهم نموده است. این مرکز با ارایه خدمات شبانه روزی، حتی در ایام تعطیل آماده پذیرش و بستری بیماران می باشد.