در غیاب هرگونه شواهد قانعکننده ای که حشیش یک ماده مخدر به ویژه خطرناک می باشد، توجیه دیگری که برای جلوگیری از افراد از مصرف آن به کار میرود این است که اگر چه ممکن است حشیش به خودی خود خطرناک نباشد، میتواند به مصرف انواع خطرناک دیگری از مواد مخدر منجر شود.
نظریه تصاعد در شکل معمولی خود، اعلام میدارد که کشیدن حشیش به اعتیاد به هروئین میانجامد.
دلیل اینکه چرا این همه افراد بر آن شدند که مصرف حشیش موجب اعتیاد به هروئین میشود این است که بسیاری (اما نه همه) از معتادان هروئین، مصرف ماده مخدر خود را با کشیدن حشیش شروع میکنند.
نخستین ماده اعتیاد آور
بعضی مواقع پیوند مشابه میان سایر مواد مخدر و حشیش وجود دارد زیرا اغلب نخستین ماده غیرقانونی که فرد مصرف کننده حشیش است.
در صورتی که برای لحظه ای مسئله قانونی بودن را نادیده بگیریم، اکثر معتادان هروئین و سایر مصرف کنندگان شدید ماده مخدر به الکل یا توتون (یا حتی با چای و قهوه) شروع می کنند.
کمتر کسی به خود زحمت می دهد که بگوید کشیدن سیگار یا نوشیدن الکل موجب اعتیاد به هروئین میشود.
نظریه تصاعد پر از مبانی غلط است چه از لحاظ منطقی و چه از لحاظ ارائه دلیل و مدرک. (کمیته ووتن) اعلام داشت که هیچگونه دلیلی برای این عقیده وجود ندارد که مصرف حشیش به مصرف سایر انواع مخدر خطرناک تر منجر میشود.
و وزارت کشور وقت با این نظر مخالفت کرد و همین طور هم برخی از حرفه پزشکی با آن مخالفت ورزیدند. یکی از روانپزشکان لندن، در گزارش خود تحت عنوان (منشور حشیشی ها) اعلام کرد که حشیش علت اصلی اعتیاد جوانان بریتانیایی به هروئین می باشد.
باور به نظریه تصاعد
بسیاری از افراد همچنان به نظریه تصاعد باور دارند، زیرا مایلند که این نظریه حقیقت داشته باشد. در ایدة تصاعد ردپای مختصری از حقیقت یافت می شود، اما علت آن خیلی بیشتر به این مسئله بر می گردد که چرا افراد مایل اند مادة مخدر مصرف کنند و شرایط اجتماعی که در آن مصرف می کنند چگونه است و لذا چندان ارتباطی با خواص حشیش ندارد.
بسیاری از افرادی که حشیش مصرف می کنند به استفاده از مواد مخدر برای تغییر حالت روانی خود علاقه عمومی نشان می دهند.
چون باید حشیش را به طور غیرقانونی به دست آورند، احتمال دارد با اعضای خرده فرهنگ ها و سایر مواد مخدر دسترسی دارند در تماس قرار بگیرند.
بنابراین کاملاً شگفت آور نیست که مصرف کنندگان حشیش، این گونه مواد مخدر را نیز تجربه میکنند، شاید با این دلیل که چون حشیش غیرقانونی است آسیبی به آن ها نمی رساند، پس شاید سایر مواد مخدر نیز به همان اندازه مطبوع و بی ضرر باشند.
احتمال ادامة مصرف آن تا حد وابستگی برای تعدادی از افراد وجود دارد. اگرچه تحت شرایطی، ممکن است تعداد محدودی از مصرف کنندگان حشیش به مواد مخدر دیگر روی بیاورند.
انواع خطر مصرف حشیش
از لحاظ انواع و درجات متفاوت خطر همراه با مصرف حشیش و مصرف هروئین، جامعه باید درصدد حمایت از حشیش کشان در برابر هرگونه تصاعد غیر ضروری باشد.
میلیون ها نفر حشیش را امتحان کردند اما جمعیت مصرفکنندة هروئین تعداد خیلی خیلی کوچکتر هستند. تداوم فشار بر مصرف کنندگان حشیش برای خرید مواد مخدر شان از افرادی که امکان عرضه هروئین و مواد مخدر تزریقی را نیز دارند، اقدامی است که از بی مسئولیتی شدید اجتماعی خبر میدهد.