اصلی ترین دلیل شکست در ترک اعتیاد نادیده گرفتن جنبه روانی این بیماری است.
روش های ترک اعتیاد
زمانیکه فردی پس از مصرف یک ماده مخدر به مدت طولانی، مصرف آنرا قطع کند با مشکلات جسمانی و روانی مختلفی مانند خماری و علائم ترک مختص به آن ماده مخدر روبرو می شود. میزان شدت این نشانه ها بستگی به نوع ماده مخدر، مدت مصرف، میزان مصرف و … دارد. یک روش ترک اعتیاد موثر و اصولی به فرد برای مقابله با نشانه های ترک و هموار ساختن راه دشوار ترک بیماری اعتیاد کمک می کند.
برخی افراد به صورت شخصی اقدام به ترک اعتیاد در منزل می کنند که درصد بالایی از این اقدامات به دلیل عدم آشنایی و آگاهی فرد به ترک اصولی اعتیاد منجر به شکست می شود. بهترین اقدام در جهت ترک اعتیاد مراجعه به کلینیک ها و مراکز ترک اعتیاد معتبر و خوشنام است که ترک اعتیاد را زیر نظر افراد متخصص و باتجربه انجام می دهند.
برای ترک اعتیاد، فرد معتاد می بایست با مراجعه به یک مرکز ترک اعتیاد معتبر و کمک گرفتن از یک مشاور باتجربه، شرایط خود را توضیح داده و مشاور با در نظر گرفتن جنبه های مختلف بیماری، بهترین روش را برای درمان بیماری فرد انتخاب کند. انتخاب روش ترک اعتیاد بستگی به نوع ماده مخدر، مدت مصرف، شرایط جسمانی و روانی فرد و میزان مصرف دارد و هیچ روش یکسانی برای تمامی افراد وجود ندارد. ممکن است روشی که برای ترک بیماری اعتیاد در یک فرد به خوبی عمل کرده باشد، برای یک بیمار دیگر جواب عکس داشته باشد. پس می بایست حتماً روش ترک اعتیاد پس از جلسات مشاوره بررسی و انتخاب شود.
در ادامه برخی از روش های پرکاربرد ترک اعتیاد را توضیح می دهیم:
روش سقوط آزاد
برخی از خانواده ها به محض اطلاع از بیماری اعتیاد در فرزند خود، واکنش شدید نشان داده و اقدام به طناب پیچ کردن و حبس کردن فرد کرده و می خواهند ظرف چند روز بیماری اعتیاد را درمان کنند. اما متاسفانه در اکثر موارد این روش به شکست منجر می شود و فرد بیمار در اولین فرصت دوباره اقدام به مصرف مواد مخدر می کند.
در این روش به جنبه های روانی و مشکلات شخصیتی که باعث بیماری اعتیاد شده اند توجهی نمی شود و فقط به ترک جسمانی مواد آن هم با روشی غیر علمی و اصولی پرداخته می شود. در برخی موارد با انتقال اجباری فرد معتاد به کمپ های غیر مجاز ترک اعتیاد، نه تنها اعتیاد فرد درمان نمی شود، بلکه اوضاع بدتر شده و بیمار از لحاظ جسمی و روحی با آسیب های جدی مواجه می شود.
دارودرمانی
یکی از روش های ترک اعتیاد استفاده از داروهای جایگزین برای ماده مخدر مورد مصرف در فرد معتاد است. از معروفترین داروها می توان به متادون و بوپرنورفین یا همان ب 2 اشاره کرد. نکته اینجاست که تجویز و مصرف این داروها فقط می بایست با نظر پزشک و در شرایط خاص باشد ولی متاسفانه این روزها داروهای ترک اعتیاد توسط کمپ ها و مراکز ترک اعتیاد زیادی تجویز و استفاده می شود.
این داروها می بایست برای مدت محدود و در شرایط خاص تجویز شود ولی موارد زیادی گزارش شده است که افراد بصورت خودسرانه یا به پیشنهاد دوستان و سایر افراد معتاد اقدام به تهیه و مصرف این داروها برای ترک اعتیاد می کنند.
مصرف این داروها نه تنها به درمان اعتیاد کمک نمی کند، بلکه فرد معتاد به مصرف این داروها وابسته می شود. با توجه به اعتیادآور بودن این داروها، ترک این داروها نسبت به ماده مخدر مورد مصرف بیمار سخت تر و در برخی موارد غیرممکن است. در روش دارودرمانی هم مانند روش سقوط آزاد به جنبه های روانی بیماری اعتیاد توجهی نمی شود.
کاهش مصرف و ترک تدریجی
در این روش دوز مصرف در فرد معتاد طی زمان طولانی کم شده و کم کم قطع می شود. با توجه به ترک تدریجی ماده مخدر، این روش نسبت به روش های ذکر شده در بالا بهتر است ولی اگر در این روش به بررسی و برطرف کردن مشکلات و جنبه های روانی بیماری اعتیاد توجه نشود، احتمال بازگشت و عود بیماری در این روش نیز وجود دارد.
ترک اعتیاد به همراه رواندرمانی
استفاده از روان درمانی به همراه سایر روش ها بهترین روش ترک اعتیاد به شمار می رود، بخصوص اگر درمان در یک مرکز ترک اعتیاد معتبر و تحت نظر افراد متخصص و باتجربه باشد. ریشه یابی و درمان مشکلات روانی که باعث ایجاد بیماری اعتیاد در فرد شده اند، به همراه جلسات مشاوره فردی و گروهی تحت نظر روانشناس و پزشک متخصص می تواند به درمان قطعی و اصولی این بیماری بیانجامد و خطرات و مشکلاتی را که فرد با آنها درگیر است را به شدت کاهش دهد.
جلسات مشاوره می بایست حتی پس از درمان فیزیکی و قطع مصرف مواد مخدر ادامه داشته باشد تا از مصرف دوباره و عود بیماری جلوگیری شود. در این جلسات اعتماد به نفس بیمار بالا می رود و قدم به قدم به سمت بهبودی پیش رفته و با جنبه ها و ابعاد مختلف شخصیت خود آشنا می شود.
این روش ممکن است روشی طولانی و زمانبر باشد ولی درصد بالایی از افراد بصورت اصولی درمان شده و هیچگاه به مصرف دوباره مواد مخدر روی نمی آورند. این روش یکی از تضمینی ترین روش های ترک اعتیاد به حساب می آید.